‘Min du darbest hilgirtin, du gor kolandin, lê her du jî ne kurê min bûn'

img

AMED - Şafî Hayme ku piştî mala wî ya li gund hat şewitand ji mecbûrî koçî bajêr kir, li bajêr jî ji zext û zoriyan xelas nabe. Hejmara nifûsa mala Şafîî Hayme 9 kes e û ji neh kesan heta niha 7 kes di girtîgehê de mane. Haymeyê 70 salî, got: "Min got qey kurê min e, min du darbest hilgirtin, min du gor kolandin, lê her du jî ne kurê bûn bûn". 

Şafî Hayme, 70 salî ye, lê belê 30 salên temenê wî bi koçberî, girtin û li ber deriyê girtîgehan derbas bûye. Ji ber ku wêneyên li girtîgehan di albuman de hilnayên nîvî pê re ne. Hayme, wêneyên pê re û yên di albûman de li ser maseyê rêz dike û yek yeko behsa wan dike. Di hin wêneyan de ew û 3 kurên xwe bi hev re di girtîgehê de ne. 
 
7 KES JI WAN HATINE GIRTIN 
 
Hema bêje ji malbata Hayme kes nemaye nehatiye girtin û di nezaretxaneyan de nemaye. Tenê kurê wan î kerr û lal nehatiye girtin, ên din giş hatine girtin û di nezaretxaneyan de mane. Şaffî Hayme yê 70 salî û hevjîna wî Şaîde Hayme ya 62 salî, gava li Farqînê bûne bi navê Mahmût (39), Arîf (37), Mehmet (Devrîm) (33), Bejan (31), Îbrahîm (27), Şenay (23), Berîvan (20) 7 zarokên wan çê dibin. Şafîî Hayme, di salên 90'î de gelek caran tê binçavkirin û di sala 92'yan de cerdevan mala wî dişewitînin. Piştî mala wî tê şewitandin berê xwe dide Amedê. 
 
MALA WÎ TÊ RÛXANDIN, KOÇ DIKE 
 
Hayme, ji bo şewitandina mala xwe dibêje: "Erzaq û kincên li malê dan ser hev û agir pê xistin. Paşê li min digerin. Wê axurê me jî tevî heywanan bişewitandana. Yek ji wan derî vedike. Ji ber vê heywan xelas dibin. Ji mala me tiştek nema. Ji mecbûrî me jî koç kir". 
 
DI 98'AN DE TÊ GIRTIN 
 
Piştî tên Amedê, dîsa polîs tim davêjin ser mala wan. Bav Hayme di sala 1998'an de tê girtin û nêzî salekê di girtîgehê de dimîne. Hayme, dibêje: "Tam nayê bîra min, lê ez dibêm bi qasî salekê di girtîgehê de mam. Paşê di 1999'an de hatim girtin. Dîsa hatim berdan". 
 
DI HEMAN GIRTÎGEHÊ DE BAV Û 3 KUR 
 
Hayme, di sala 2007'an de 6 mehan û di sala 2009'an de jî sal û nîvekê di girtîgehê de dimîne. Di sala 2010'an de dîsa tê girtin û vê carê dor tê zarokên wî jî. Kurê wî Îbrahîm Hayme di sala 2010'an de beriya bavê xwe bi çend mehan tê girtin û wî dişînin Girtîgeha Tîpa D a Amedê. Piştî Îbrahîm, Arîf jî tê girtin û wî jî dişînin heman girtîgehê. 
 
Paşê 19 sal ceza li Îbrahîm tê birîn ku bav Şafîî Hayme ji bo vê rewşê dibêje: "Ez û 2 kurên xwe bi hev re di girtîgehê de bûn. Carinan min tevlihev dikir, gelo ev der mala min e yan derve?" 
 
Paşê kurê wî Bejan jî tê girtin. Ji heman malbatê 4 kes di heman girtîgehê de dimînin. Piştî 3 sal û nîvan bav Hayme tê berdan. 
 
Vê carê bav Hayme ji bo zarokên xwe diçe girtîgehê. Paşê kurên wî ji Girtîgeha Amedê surgûnî girtîgehên cuda dikin. Arîf, pêşî dişînin Girtîgeha Rîzeyê paşê jî ya Baybûrtê. Bejan jî pêşî dişînin Edîrneyê paşê jî Bandirmayê. Bejan, piştî 7 sal û 2 mehan tê berdan. 
 
Di sala 2016'an de jî kurê wî Mehmet (Devrîm) ku 18 sal berê tev li nav PKK'ê bûbû tê girtin. Mehmet Hayme jî dişînin Girtîgeha Bolûyê û li wir piştî 20 salan ew û birayê xwe Bejan cara ewil hev du dibînin. Bav Hayme, behsa wê rojê jî dike: "Bejan ji Amedê şandibûn Edîrneyê. Ji Edîrneyê jî şandin Bandirmayê. 6 sal şûnde cezayê wî qediya hat berdan û çû STenbolê. Birayê wî Mehmet di Girtîgeha Bolûyê de bû. 20 salan hev du nedîtibûn. Bejan û Mehmet piştî 20 salan hev du dîtin". 
 
DU DARBEST, DU GOR, DU ŞÎN 
 
Keçe Şafî Hayme Şenay jî di sala 2018'an de ji ber ku di rojnivîska xwe de helbesteke Mûsa Anter nivîsandiye hatiye girtin û 5 mehan di girtîgehê de maye. Keça wî ya biçûk Berîvan jî di şerekî de jiyana xwe ji dest dide. Hayme, bi zor û heft bela cenazeyê keça xwe werdigire û defin dike. Ji bo kurê xwe Mehmet jî du caran gorê dikole û şînê datîne. Pêşî jê re tê gotin kurê wî di 2001'ê de li Çewligê jiyana xwe ji dest daye. Bav Hayme dibêje: "Cenazeyek dan min. Nehiştin vekim û lê mêze bikim. Me jî defin kir. Gava min xeber ji kurê xwe girt min fam kir ku me cenazeyê kesekî din veşartiye". 
 
Di sala 2008'an de dîsa tê gotin ku Mehmet di şerekî de jiyana xwe ji dest daye. Vê carê jî cenazeyekî didin bav Hayme û vî cenazeyî jî li cem cenazeyê ewil defin kiribû vedişêre. Şînê datîne, mewlûdê dide. 3 meh şûnde pê dihese ku ew jî ne kurê wî ye û jê re tê gotin ku kurê wî sax e. Lê belê kurê wî Mehmet di sala 2016'an de li Gimgima Mûşê tê girtin û wî dişînin Girtîgeha Bolûyê. 
 
JINEKE WÊREK Û SERBILIND 
 
Hayme ku ji 7 zarokên wî niha 2 jê girtî ne û tevî hevjîna xwe û 3 zarokên xwe dijî, bilêv dike ku hîn jî ji bo jiyaneke birûmet têdikoşin û dibêje: "Me ji bo malê dinyayê serî netewand". 
 
Ji bo hevjîna xwe Şaîde Hayme jî dibêje: "Jineke wêrek û serbilind e". Hayme, diyar dike ku hevjîna wî nexweş e, lê belê dîsa jî li ber xwe dide û tim û tim diçe girtîgehê zarokên xwe dibîne. 
 
Her wiha Hayme diyar dike ku li girtîgehên ku du kurên wî tê de ne binpêkirinên mafan zêde ne û dibêje: "4 meh in nikarim biçim cem kurê xwe yê di Girtîgeha bolûyê de. Ji ber rewşa hewayê nebaş e, naxwaze em bên. Li her du girtîgehan jî cezayê nameşandinê, cezayê hevdîtinê û cezayê hucreyê li wan tê birîn. Her wiha di çûnhatinê de jî em zehmetiyê dikişînin. Di her hevdîtinê de lêgerîna tazî li me tê ferzkirin. Gava hema ji ber hesinekî qayîşê jî sinyal bide me naxin hundir û ji me re dibêjin gere hûn pantorê xwe jî ji xwe bikin. Pantorekî din didin me û em ancax wisa derbas dibin. Lê em ê dev ji zarkên xwe bernedin. Me pir zehmetî dîtine. Lê bira canê zarokên me û hevalên wan sax be". 
 
MA / Arjîn Dîlek Oncel

Sernavên din

07/01/2020
15:58 Parêzerên Ocalan ji bo hevdîtinê serlêdan kirin
15:19 Demîrtaş: Bi fermana Wezîrê Dadê dosya min reş dikin
15:15 Guzel: Yê ku rêya aştiyê veke Birêz Ocalan e
15:06 TJA: Em ê Sarayan nedin jibîrkirin
14:50 Di merasîma cenazeyê Silêmanî de îzdîham: 35 kes mirin
14:38 Li Rojnameger Polat 6 sal û 3 meh ceza birîn
14:25 Ji bo Gulistanê xebata lêgerînê hat destpêkirin
14:25 'Berpirsiyarê Întîxarê Şaredarê Uskudarê Hîlmî Turkmen e
14:14 Aydin: Hatina UNESCO gavek derengmayî ye
13:54 Cerdevan bi hev ketin: Kesek mir û 2 kes jî birîndar bûn
13:54 Dadgehê 13 sal 6 meh ceza li faîlê êrîşa bi asîtê ya Berfîn birî
13:32 Xêzekovara kurdî Zrîngê Elîf Kisa xêz kir
13:20 NY: Dev ji şandina leşkerên bi pere ya Lîbyayê berdin
13:00 Qeyûmê Amedê Lîsa Çalan û 7 karkerên din ji kar derxist
12:28 Îranê fermandarên amerîkî û Pentagonê weke 'terorîst' îlan kir
12:19 Danişîna doza Demîrtaş ku jê hatibû berdan dest pê kir
12:17 DTSO îhaleyên Şaredariya Rezan dibe darazê
11:55 Çerkezoglû: İsrarkirina di şer de rê li ber feqîrî û bêkariyê vedike
11:54 Rojnamevan Ermîş: Wê tifaqên navdewletî û herêmî encama rageşiya DYA-Îranê diyar bikin
11:04 NÇM li Stenbolê konserek li dar dixe
10:39 Derbarê 20 endamên MÎT'ê de biryara binçavkirinê hat dayîn
10:37 Mexmûr 5 meh in di bin amborgayê de ye
Tirkiye bi destê KDP'ê dixwaze kampê belav bike
10:36 Kuştina Silêmanî û hevsengiyên li Rojhilata Navîn
10:29 Rojnameger Aykol sibê li Amedê bi xwînerên xwe re tê gel hev
09:53 Wezîrê Parastinê yê DYA'yê: Plana me ya em ji Iraqê vekişin tuneye
09:47 Rojnamevan Evran: Wê qadên şer dorfireh bibin
09:22 4 sal in li cenazeyê kurê xwe digere
09:22 ‘Atolyeya Aştî Xeyala Jinan e' li Mêrsînê dest pê dike
09:21 Mamosteyê xwendekar îstismar kirin ji peywirê hat dûrxistin
09:12 Li benda wê rojê ne ku vegerin Hamayê
09:12 Ne rê ne jî ava wan heye: Hê jî bi keran avê dikişînin
09:00 ROJEVA 7'Ê ÇILEYA 2019'AN
06/01/2020
18:56 Ciwanê HDP'î Ferhat Kalkan hat binçavkirin
17:32 Hejmara 12’an a Dilopê derket
16:42 Polisan li Nisêbîn û Stewrê jî endamên meclisê asteng kirin
16:23 Malbatên Şik û Baran ên QSD'yî şîn danîn
16:11 Hevalên Sîbel Unlî: Li dijî pergala bi tenê dihêle şêwirmendî
15:49 Li Dersimê agahî ji xwendekara zanîngehê Gulîstan nayê girtin
15:48 Sêve, Pakize û Fatma li Rihayê hatin bibîr anîn
15:02 Jinan bertek nîşanî pêşnûmeyê dan: Efoya îstîsmarkirina zarokan tune ye
14:55 Bozkurt: Piştî diya min li ber HDP'ê rûnişt, ez çûm ku ez qewirandim
13:38 Encamnameya HDK'ê: Em ê destûrê nedin ku pêşeroşa me îpotek bikin
13:31 Polîsan ji endamên meclîsê re gotin: Hatina we ya şaredariyê sûce
13:09 Li Şaredariya Sûrê ‘qanûna qeyûm’ di meriyetê deye
11:59 Doza sereke ya Demîrtaş wê sibê bê dîtin
11:54 Ji bo bazara kevnefiroşan ji qeyûm destûra bi 'şert'
11:41 Ji dadgehê biryarek din: Notirvan nikare nasnameyê bipirse
10:58 Çalakiya xwendekaran encam girt: ÎU’yê biryara xwe ya xwaringehê betal kir
10:23 Qeyûmê Cizîrê binavger ji kar derxistin
10:21 Faîk Bûlût: Divê kurd her îhtîmalê baş binirxînin
10:01 Taşçier ê HDP’î: Sala 2020’an wê bibe sala kurdan
09:00 5 caran rapora 'Nikare li girtîgehê bijî' dan Aktaş, lê hêj girtî ye
09:00 Girtî Mehmet Sayilgan: Li girtîgehê ewlehiya me tune
09:00 Nivîskar Ronî War: Em çiqas yek bin em ew qas bi hêz in
09:00 Kaya: Li girtîgehan dibin navê perwerdeya olî de, dixwazin binesaziyek kîndar pêş bixin
09:00 Şaredarê MHP'ê 1 milyon û 703 hezar xerç kir
Hevşaredarê HDP'î 345 hezar deyn kêm kir
09:00 Çîroka cenaze û malbatekê
Cenaze perçe perçe ye, DNA diyar e, lê zayend nediyar e
09:00 ROJEVA 6'Ê ÇILEYA 2020'AN
05/01/2020
19:53 HDK’ê hevberdevkên xwe yên nû hilbijartin
17:16 Encamnameya Konferansa Jinan a HDK'ê: Em dê jinan bi rêxistin bikin
16:26 Bûldan: Di sala 2002'yan de hatin, wê di sala 2020’an de biçin
16:11 Berkîn Elvan li cihê hatibû birîndarkirin, hat bibîranîn
15:51 Ji kongreya HDK'ê peyama têkoşîna hevpar
15:35 Hevserokên TÛAY-DER’ê yên Sêrtê hatin hilbijartin
15:35 Wezîrê Îranê bersiv da Trump: Terorîstê bi kincên bedil
14:25 HDK: Em li dijî şer xwe bi rêxistin bikin
14:20 Pakîze, Sêvê û Fatma li Sîlopiya hatin bibîranîn
14:02 Koçyîgît: Dem dema rêxistinkirina HDK’ê ye
Şenoglû: Temînata şoreşê avakirina civakiye
11:39 Li herêma betlanê wesayîtê li koma tûrîstan xist: 6 tûrîst mirin
10:27 Xebatkarên Firinê polîsê ku Can kuşt derewand: Heta niha êzîng neketine ser rê
09:45 Trump: Ger Îran êrîş bike em ê li 52 hedefên wan bidin
09:44 Piroglu: Peymana Navneteweyî li ser avê nivîsîne
09:27 Biryara DMME'yê binpê dikin: Hevşaredar sewqî bajarên din kirin
09:07 ‘Armanca îqtidarê jinê di bin tahde û pêkûtiyan de bihêle'
09:05 Tûtinvan: Fatûreyên me hene, em baca xwe didin, meseleyê hel bikin
09:03 Hevşaredarê Cizîrê Zirig: Civîna Meclîsê jî û biryarên hatine girtin jî bêhiqûqî ne
09:02 Derbarê Hevseroka HDP'a Îskenderûnê de îdianame hat amadekirin
09:00 ROJEVA 5'Ê ÇILEYA 2020'AN
08:58 Karkerê ku Şaredariya AKP'ê ji kar avêt dawî li jiyana xwe anî
04/01/2020
17:31 Li Mêrdînê 2 cenaze li goristana bêkesan defin kirin
16:21 Siyasetmedarên jin ên hatin qetilkirin bi bîr anîn
16:21 Ji bo girtiyên nexweş li 3 bajaran çalakî li dar xistin
16:16 DFG'ê avakirina xwe îlan kir
Di sala 2019'an de 477 rojnaemger hatin darizandin
16:08 Ji bo Suleymanî û Muhendîs li Bexdayê merasîma cenaze
16:06 Endamê Grûp Yorûmê dest bi rojiya mirine kir
15:32 Daxwaza Dayikên Şemiyê ya sala nû: Windayan derxin holê
Kirbayir: 40 salin li birayê xwe digerim
15:18 The Economist dora rapora rêzkirina rojnamegerên girtî weşand
15:02 ‘Hemû serlêdanan windayan bê encam man’
14:25 Temellî: Divê Tirkiye, Îran, Rûsya û DYA destê xwe ji Rojhilata Navîn bikêşin
13:50 Koçyîgît: Em dixwazin li Tirkiyeyê Rojava xwe ava bikin
Guven: Em ê sala 2020'an bikin sala azadiyagelê Kurd
13:04 Li Bismilê hejmara kesên binçavkirî derket 80'yî
12:32 Ji Bûldan daxuyaniya Sûleymanî: Di Rojhilata Navîn de hevsengiyek nû derdikeve holê
12:22 Rejîm û Rûsya li ber derê QSD'ê ne HTŞ jî di xeyala Helebê de ye
11:44 Serokê AKP’ê yê navçeyê bi ser weqfa ku piştgirî neda kesê wî şand de, girt
10:57 Qeymeqamê Şemrexê 10 xebatkar ji kar avêtin
10:53 Dozger serlêdana malbatan a Îmraliyê red kir
10:23 ‘Bila ciwanên Kurd li ziman û nivîskarên xwe xwedî derkevin’
10:23 2 sal in nikare biçe mala xwe!
10:01 Tevî hemû êrîşên dewletê jin dibêjin 'tecawizkar tu ye'
09:54 Li Bexdayê li dijî karwana Haşdî Şabî êrîşa hewayî pêk hat