Ji xwişkên Mîrabel heta niha têkoşîna li hemberî şidetê didome

  • jin
  • 09:16 20 Mijdar 2019
  • |
img

STENBOL - Li Tirkiyeyê şideta li hemberî jinê didome. Jinên ala ji dest Xwişkên Mîrabel wergirtin, ji bo pêkanînan qanûnan û wekheviya zayendî wê careke din dakevin qadan. 

 
Di 25'ê Mijdara 1960'î de li Komarê Domînîkê li ber kendalekî cenazeyê 3 jinan hatibû dîtin. Ev her sê bedenên bêgiyan bûn sembola têkoşîna li hemberî dîktatoriyê. 3 xwişkên hev ên li herêma Cîbas a Komara Domînîkê hatin diyayê û bi navê "Xwişkên Mîrabel " hatin naskirin, ji wan Patrîa di meha Hezîranê ya sala 1960'î de Tevgera Clandestîneyê ava kir. Paşê Mînerva û Marîa Teresa jî tev li vê tevgerê bûn. Piştî vê dîktatoriya Trûjîllo bi zext û zorî bi ser wan de çû. Her sê jin, ji ber têkoşîna xwe ya li hemberî dîktatoriyê bi zext û zoriyên giran re rû bi rû man. Piştî dîktator Trûjîllo fêm kir bi zext û zoriyan nikare rê li ber têkoşîna jinan bigire, di 25'ê Mijdara 1960'î de dest bi îşkenceyê kir. Gava xwişkên Mîrabel, ji serdana hevjînên xwe yên di girtîgehê de vedigeriyan, hêzên dîktator Trûjîllo bi zorê ew ji wesayîtên wan derxistin û tecwizî wan kirin û wan bi îşkenceyê qetil kirin. Wê demê ji bo mirina xwişkên Mîrabel hat gotin ku "qeza" kirine. Piştî mirina wan bi salekê, tevger û têkoşîna wan dawî li dîktatoriya Trûjîllo anî. 
 
BI ÇALAKIYAN HATIN BIBÎRANÎN
 
Jinên Amerîkaya Latîn ku xwişkên Mîrabel ji bîr nekirin, wan bi navê "Pinpinîk" bi bîr anîn û di 25'ê Mijdara sala 1981'ê de li Komara Domînîkê kom bûn û konferanseke jinan li dar xistin. Di konferansê de biryar hat girtin ku roja qetilkirina her sê xwişkan kirin "Roja Têkoşîna Li Hemberî Şideta li Dijî Jinê". Paşê di sala 1999'an ev roj ji aliyê Neteweyên Yekbûyî jî bi heman awayî hat ragihandin. Piştî vê jinan li çar hawirdorê cîhanê bi çalakiyên cur bi cur "Pinpinîkan" bibîr anîn. 
 
3 HEZAR Û 94 JIN HATIN KUŞTIN 
 
Têkoşîna xwişkên Mîrabel li Tirkiyeyê jî didome. Li Tirkiyeya ku her roj herî kêm jinek tê kuştin, li gorî daneyên Platforma Em ê Cinayetên Jinan Rawestînin; ji sala 2008'an heta 10 mehên ewil ên sala 2019'an 3 hezar û 94 jin ji aliyê zilaman ve hatine kuştin. 
 
PEYMANA STENBOLÊ
 
Sekretera Giştî ya Platforma Em ê Cinayetên Jinan Rawestînin Fîdan Ataselîm, anî ziman ku rêya sereke ya pêşîgirtina li ber cinayetên jinan Peymana Stenbolê ye. Ataselîm, anî ziman ku peyman di pratîkê de pêk nayê û got: "Li Tirkiyeyê ji ber ku jin dixwazin derbarê jiyana xwe de biryaran bigirin, tên kuştin. Gava dixwazin dev ji hevjînê xwe berdin, gava dixwazin li gor dilê xwe kincan li xwe bikin bi bahaneyên cuda jiyana wan tê binpêkirin. Her kêliya ku cinayetên jinan neyên rawestandin wê tim û tim cinayetên jinan zêde bibin." 
 
BANGAWAZΠ
 
Ataselîm, bal kişand ser wateya Peymana Stenbolê û got: "Ji ber newekheviya zayendî ya civakiyî, şideta li ser jinan zêde dibe. Di vî warî de Peymana Stenbolê xwedî rolekî tevdîrgirtinê ye. Sedema şideta li ser jinê aşkere dike û pêşîlêgirtina wê gav bi gav vedibêje. Yanî Peymana Stenbolê, ji bo pêşîlêgirtina şidetê xwedî roleke mezin e." 
 
Ataselîm, ji bo 25'ê Mijdarê bang li jinan hemûyan kir û got: "Em bang li jinên dibêjin 'Ez naxwazim bimirim, em naxwazin bimirin' dikin ku dakevin qadan." 

Sernavên din

24/11/2019
09:00 ROJEVA 24'Ê MIJDARA 2019'AN
23/11/2019
18:16 Serlêdana ji bo projeya bîrdariya Qada 10'ê Cotmehê dest pê kir
17:20 Jin di çalakiyên 25'ê mijdarê de kom bûn
16:42 Zarokan mafê xwe vegot
16:38 Li Girê Spî teqin pêk hat: 10 kes hatin kuştin
Balî: Eskerên bi pere yên Tirk bi teqînan kurdan ji malên wan dûr dixin
16:29 ‘Îşkence li girtiyên jin tê kirin’
16:20 Ji bo mitînga Hêzên Ked, Aştî û Demokrasiyê, banga tevlîbûnê kirin
16:19 Kedkarên perwerdehiyê: Em butçeyê ne ji bo şer ji bo perwerdehiyê dixwazin
16:13 Polîsan bi kûçikan bi ser malê de girt
16:00 4 karker ji pira Rêya Marmara Bakur ketin: Lêgerîn didome
15:31 Li Qamişlo Komxebata 25'ê Mijdarê: Bêdengî dikuje!
15:10 'Bê şert Hezar û 333 girtiyên nexweş berdin'
15:03 Bi qîrkirina ‘Em naxwazin bimirin’ dê derkevin qadan
15:00 Xizmên windayan bertek nîşanî qedexeya heftiya 64’emîn dan
14:46 El-Caferî: Dewleta Tirk xaka Sûriyeyê dagir kiriye
14:42 'Rejîma qeyûm rejîma rantê û nelirêtiyê ye’
14:41 Rejîma Îranê zêdeyî 150 saetin înternet qut kiriye
14:30 Îkbal Eren: Bavê min 32, dayika min jî 39 salan ji bo Hayrettin têkoşiyan
14:29 Mihrîcana Fîlman a Navneteweyî ya Sûc û Ceza dest pê kir
13:21 Operasyona leşkerî li Dersimê dest pê kir
13:10 Ji bo meşa Taksîmê ya 25'ê mijdarê bang kirin
12:56 Li Amedê civîna ‘Tora Ziman û Çandê’: Em ê nexşeya zimanê kurdî derxînin
12:44 ‘Jin jiyanek bê tundî diaxivin'
12:30 Li Kurdistana Federal di 9 mehan de 35 jin hatin kuştin
12:19 2 birayên ji bo kar çû şaredariya Erziromê rastî lêdanê hatin
12:03 'Bi sînordarkirina nafakayê jinê hespî malê dikin’
11:56 Li Girê Spî teqînek dijwar rû da
11:49 Îttîraza ku ji bo redkirina doznameya bûbû hinceta tayînkirina qeyûm hat qebûlkirin
10:51 Bersûcê îstîsmarê hefteyek şûnde hat berdan
10:51 Tuzel: Ew mafê kurdan heye ku çarenûsa siberoja xwe tayîn bikin
10:44 8 kesên li Qereyaziyê hatibûn binçavkirin hatin berdan
10:41 Jinên Perîyê: Em dê di 25'ê mijdarê de li dijî qeyûm dakevin qadan
10:23 Li Sêrtê jin derbasî dîreksiyonê bûn
10:06 ‘Egîdê Cîmo û radyoyên Êrîvan û Bexdayê muzexane ne’
09:17 Jin wê li dijî şer, krîza aborî û tundiyê dakevin qadan
09:06 Serokê Baroya Stenbolê: Li Tirkiye krîza darazê heye
09:05 Pêngara bendavê ber bi Heskîfê ve diçe
09:02 Wê DBP'ê Kongreya Asayî ya 5'an di 30'yê Mijdarê de li dar bixe
09:01 Malbata helebî di konteynireke 2 odeyî û derîşikestî de dimîne
09:01 Endama Tevgera Madenê ya Brezîlyayê Mûdrek: Rojava bûye cihê îlhamê
09:00 ROJEVA 23'YÊ MIJDARA 2019'AN
22/11/2019
17:11 Şewata li daristanên li Herêma Şênê 3 roj in didome
16:13 Jinên rihayî 'Kozik' temaşe kirin
15:46 Jin xwe ji bo 25’ê Mijdarê amade dikin
15:43 'Faîlên zarokan bê ceza tên hiştin û parastin'
13:58 Rojnamegeran banga berdana Demîr û Aydin kirin
13:52 ÎKD'ê rapora mijdarê aşkere kir: AKP tundiyê sor dike
13:49 Bav û 9 kesên ku tevlî merasîma cenazeyê Bîrlîk bûbûn beraat kirin
13:33 Rûsya: Bi êrîşa Tirkiyeyê re endamên DAIŞ'ê reviyane
13:18 Kubilay: Ji 9'ê Cotmehê heta niha di êrîşan de 478 sivîl hatin kuştin
12:50 Malbat ji bo ku biçin Îmraliyê serlêdan kirin
12:19 Prz. Fuat Şengul hat girtin
12:18 Li Dîlokê 16 kes 9 roj in di bin çavan de ne
12:10 Nivîskar Başkaya ji doza xwe berat bû
12:04 Polîsan otobusa ku Şaredariya Êlihê bi rengê jinê xemiland asteng kir
11:31 ‘Deklerasyona HDP’ê banga têkoşîna bi hev re ye'
11:13 Ji Pirtûkxaneya Lîlavê kampanya 25’ê Mijdarê
10:50 Dîlan Îzol: Ne pêkan e agahî û destûra Zulfukar Îzol pê tune be
10:22 Parêzer Gul: Tê xwestin bi reforma darazê destkeftiyên jinan bên tunekirin
10:18 Dr. Koç: Nebûna xizmeta tenduristiya bi zimanê zikmakî mafê tenduristiyê binpê dike
09:26 Partiya 26 sal berê hat girtin: OZDEP
09:26 Egîtîm Sen sibê li Enqereyê mitîng li dar dixe
09:23 Kawa Nemir: Kurdî, xwedanê derfetên ji bo gelek formên hê kifşnebûyî ye
09:20 'Em bangawaziya 'em dixwazin bijîn' bilind bikin'
09:20 Piştî greva birçîbûnê binpêkirinên mafan ên li girtîgehan pir zêde bûne
09:19 Psîkyatr Savaş: Car heye pirsgirêkên aborî dibin sedema întiharkirinê
09:18 Li Goristana Xerzanê veşartibûn, niha jî dibêjin DNA ne wek hev in
09:18 Hewl dide bi meaşê xwe yê astengdariyê debara xwe bike
09:17 Ev aş sedsal in bênavber digere
09:00 ROJEVA 22'YÊ MIJDARA 2019'AN
21/11/2019
17:15 Li Dîlokê dema binçavkirinê ya 16 kesan cara duyemîn hat dirêjkirin
16:50 45 fezlekeyên din jî derbarê HDP’iyan de hatin amadekirin
16:29 Qertên piştevaniyê ji girtiyên jin re şandin
16:27 Hunermend Şîlan ji doza 'stranê' hat beratkirin
16:27 Danişîna doza Ozgur Gundemê hat taloqkirin
15:40 Parêzerê bersûcê doza 10'ê Cotmehê axivî: Ketina El Babê nebûya bombe nediteqiyan
15:32 Nedayîna ambûlans û malên şînê ya ji bo miriyan ket rojeva Meclisê
15:31 KESK: Bi qeyûman rantê belav dikin
15:00 1’emîn Kongreya Meclîsa Gel a Demokratîk a Mexmûrê pêk hat
14:55 Nûçegihanê Rojnewsê Biradostî 4 mehin di bin çavan de ye
14:41 Birayê Qeymeqam Safîturk: Faîlê sereke midûrê polîsan e
14:19 SES: Divê derbarê kesên ku li Darulacezeyê tundî kirine de lêpirsîn bê destpêkirin
14:12 Fîncanci: Min îşkenceyê îfşa kir
14:00 Surucu: Ji serkeftin û pêşveçûna jinê ditirsin
13:48 Dozger ji bo Bîlîcî 15 sal ceza xwest
13:10 Dema dadgehê nav xwend hemû balbatan bi dengekî gotin 'Girtî ye'
12:37 Malbatên li ber HDP'ê dîsa bi hev ketin
12:30 Yewnenistan: Divê Tirkiye dev ji şantaja penaberan berde
12:15 3 sal ceza li parêzera jin birîn
12:15 Hişyariya Zagonî: Baldar be! Mezeloqên bi solvent, ji tenduristiyê re bi zerar in
12:14 Kiliçdaroglû bi awayekî sergirtî piştgirî da banga hilbijartina pêşwaxt a HDP'ê
11:59 Li Girtîgeha Wanê lêgerîna tazî li jinan tê ferzkirin
11:38 Derhênerê ‘Ne qeza ye, cînayet e': Şerma dewletê dê di dîrokê de cih bigire
11:12 Ronakbiran piştgirî da HDP'ê û CHP'ê hişyar kirin
11:11 Li Dersimê dema çinîna silkê ye
10:40 Bi ser kuştina Ûgûr Kaymaz re 15 sal derbas bûn: Dosye ji nûve li DMME’yê ye
10:35 Li Amedê di salekê de Hezar û 116 zarok rastî îstîsmara zayendî hatin
10:15 MED-DER qursên soranî dide dest pê kirin
09:58 Çima êrîş li ser rêya M4 zêde dibin?
09:39 Emniyetê ambûlans û qeyûm mala şînê neda