Şahidî û êşa bavê xwe ya Komkujiya Dersimê kir pirtûk

  • rojane
  • 11:19 16 Mijdar 2018
  • |
img

DERSIM – Di komkujiya Dersimê de dayik û 3 xwişk û birayê Bego Polat hatin kuştin û ew jî birîndar xelas bû. Keça Polat tiştê bi serê bavê wê ve hatine kir pirtûk. 

Li Dersimê di navbera salên 1937-38’an de komkujiyek mezin pêk hat. Pirtûkek din jî ya ku komkujiyê vedibêje li pirtûkên li ser komkujiyê hatine nivîsandin zêde bû. Pirtûk qewimandinên bi serê Bego Polat ê 90 salî ve hatine vedibêje. Bego Polat dema 9 salî bûye şahidiya komkujiyê dike. Dayik û 3 xwişk û birayên Polat di komkujiyê de tên kuştin û wan diavêjin avê. Polat jî birîndar xelas dibe. Tiştên wan salên komkujiyê bi serê Polat hatine keça wî Rose Polat Agum kir pirtûk û qala serpêhatiya bavê xwe dike. 
Agum tiştên bavê wê ji zarokatiyê ve vegotiye her tim nîşe girtiye. Du salan li ser vê pirtûkê dixebite û pirtûka bi navê “Dersim 1938 ve sonrasi (Dersim 1938 û pişt re)” derxist. 
 
Bego Polat ji gundê Korkez ê girêdayî navenda Dersimê ye û niha yek ji şahidê wê demê ye. Li gorî ku Polat dibêje esker di wan salên komkujiyê de bavê wî Hasan Polat dibin qereqolê û carek din agahî jê nagirin. Du  birayên Polat, Alî û Huseyîn jî beşdarî berxwedana wê demê dibin. 
 
CENAZEYAN DIAVÊJIN AVÊ 
 
Esker bi ser gundê wan de digirin û hemû gundiyan li meydana gund kom dikin. Nêzî 300 kesî kom dikin. Esker zar û zêç û kal û pîr her kesî dibin qeraxê ava Harçîk û gulebaran dikin. Piştî kuştinê cenazeyan diavêjin avê. 
 
JI KOMKUJIYÊ XELAS DIBE 
 
Li ber çavê Bego Polat dayika wî Humar, xwişka wî mezin Elîf, xwişka wî Hatîce (6) û birayê wî Bira (4) dikujin. Esker dibêjin ku Bego Polat jî hatiye kuştin û wî jî bi cenazeyan re diavêjin avê. Li gorî ku Polat dibêje bi zarokek Huseyîn Gul re xelas dibin. 
 
LI ÇIYAYAN MEZIN BÛ 
 
Polat piştî ji avê derdikeve 2 tiliyên destê wî rastê jê bûne. Bi halê xwe yê birîndar xwe digîhine gundekî nasê xwe û alîkariyê ji wan dixwaze. Pişt re wî digîhin cem birayên wî yên li çiyê. Heta qanûan efûyê tê derxistin bi birayên xwe re li çiyê dijî û pişt re wisa ji komkujiyê difilite. 
 
‘DIGOTIN BILA NEBIN DIJMINÊ ME Û PIDIKINA DIKUŞTIN’ 
 
Bego Polat her çiqas zehmetiyan bikişîne û bi zorê be jî tiştên wê demê bên bîra wî jî lê dîsa jî wiha qala komkujiyê dike: “Eskeran her kesî li hev kom kir û birin qeraxa ava Harçîkê û her kesî kuştin. Pişt re jî avêtin avê. Jinên ducanî jî hebûn. Zikên jinan singû kirin û pidikan jê derxistin û kuştin. Bi taybetî digotin ‘pidikan hemû bikujin, bila nejîn û sibê li dijî me nebin dijmin.’ Li Dersimê deşt û çiya dişewitî. Li her deverê qirkirinê pêk dianîn. Ji hev re digotin ‘bila tu zindî nemîne.’ Mirovan bi îşkenceyê qetilkirin. Mirovan zindî şewitandin. Bêyî ku sûcek bê kirin bi yek carekê ve bi ser gundan ve girtin. Beriya komkujiyê her kes li gundên xwe bi kêfxweşî dijiya.” 
 
‘ÊŞA MIN ÊŞA HER KESÎ YE’ 
 
Polat da zanîn ku nivîsandina pirtûkê gelek wî kêfxweş kiriye û got: “Ev pirtûk tenê ne min vedibêje. Çîroka her kesê li vê derê ye. Êşa min kişandiye ya her kesî ye. Ez hêvîdarim wê carek din ev êş neyê jiyîn.” 
 
‘EM BI ÊŞA BAVÊ MIN MEZIN BÛN’ 
 
Keça Bego Polat, Rose Polat Agum jî der barê pirtûka tiştên hatine serê bavê wê û nivîsandiye wiha got: “Dema birînên mirovan giran bin, başbûna wê jî zor e. Tu demê birînên me baş nebûn. Armanca sereke ya pirtûkê nivîsandin ew bû ku ez wê êşa bavê xwe derxim holê. Em jî bi êşa bavê min mezin bûn. Min digot divê teqez ez tiştekî bikim û min wisa biryara nivîsandina vê pirtûkê da. 
 
Beriya ez pirtûkê binivîsînim min gelek lêkolînan kir. Ez bi bavê xwe re gelek caran çûm ber ava Harçîkê. Her cara em diçûn ber avê êşa bavê min nû dibû. Dema bavê min wisa êş dikişand û hestewar dibû, ez jî gelek xemgîn dibûm. Dema her cara em diçûn wir bîranînên bavê min taze dibûn û qal dikir. Tê bîra min piştî em ji wir vedigeriyan heta serê sibê em bi bavê xwe re digiriyan. Yekemîn care zarokek êşa bavê xwe ya komkujiya Dersimê dinivîsîne. Wisa êşeke giran e ku mirov nikare vebêje. Ew êş tu carî baş nabe. Her pirsa min ji bavê xwe dikir, bersiva ku me êşa giran kişandiye dida. Her tişta wî qal dikir êşa min jî mezin dikir.” 
 
MA / Semra Turan

Sernavên din

17/11/2018
09:26 'Ji bo dawî li şidetê bê divê feraseta heyî biguhere'
09:25 Dadgehê guh da qeyûm û doza karkeran qebûl nekir
09:22 Ji ber Girtîgeha Tarsûsê rexne kir, der barê wî de lêpirsîn hat destpêkirin
09:03 Li girtîgehê bûkokên potik jî qedexe ye
09:02 Dilşat Kaya: Em li dijî şidetê di kolanan de dibin bersiv
09:01 Nivîskarên kurd: Xebatên ziman divê veguhere yekîtiya neteweyî
09:00 ROJEVA 17'Ê MIJDARA 2018'AN
16/11/2018
21:12 Li Colemêrgê careke din jî 30 herêm hatin qedexekirin
17:37 Hevserokê Giştî yê DBP'ê Mehmet Arslan hat berdan
16:46 Di çalakiya Elçî de sûcên li Sûrê hat pirsîn
16:26 Oluç ji bo Soylu got: Tu pisporê karê organîze û terorîzekirinê yî
15:30 KCD: Biryara Walatiya Amedê dij demokratîke
14:57 Karkerên wesayîtan muayene dikin dest bi grevê dikin
14:33 Çawişê pispor jinek kuşt
14:03 HDP’iyan dorpêç şermezar kir: Em serî natewînin
14:02 Turkdogan: Dev ji revandin, sîxûrî û îfade girtina bi zext berdin
13:54 Du serokên şaredariyan ji kar hatin dûrxistin
13:28 Li Amed 74 kes hatin binçavkirin û 38 kes hatin girtin
13:17 Karabat ê CHP'î: Lêçûna Wezîrê Karên Derve ji sedî 40 zêde bûye
13:06 Meclîsa Jinan a HDP’ê ji Soylu re gotin: Em natirsin û em ê bêdeng nebin
13:00 HDP’ê li Rihayê dest bi xebatên hilbijartinê kir
12:20 Li Edeneyê dê ji bo Guven bikevin greva birçîbûnê
12:10 Walîtiya Amedê çalakiyên ji bo Leyla Guven qedexe kir
12:06 Cerdevanê gule li avahiya HDP’ê reşan: Derûniya min xerab bû
12:04 Malbat ji bo biçin Îmraliyê serî li dozgeriyê dan
11:21 ‘Li dijî tiryakên hişbirê divê koordinasyonek xurt bê avakirin'
11:20 Lêdana di girtîgehê de ji Wezareta Dadê hat pirsîn
11:19 Şahidî û êşa bavê xwe ya Komkujiya Dersimê kir pirtûk
10:43 Li Rihayê muxtarek hat binçavkirin
10:28 Gelek akademisyen hatin binçavkirin
10:24 Qeyûmê hemû malê şaredariya Wanê firot û şaredari kir qereqol
10:18 ‘Daxwazên Leyla Guven daxwazên gelekê ne’
09:29 Sekreterê Giştî yê Şaredariya Mezin a Amedê: Lêkolîn û raporên Sayiştayê kêm in
09:28 Kî hat soz da, lê çênekir: Niha hindik maye birûxe
09:27 ‘Greva birçîbûnê ya Guvenê li hemberî tecrîda li Îmraliyê qêrînek e'
09:23 Jinên îzmîrî: Divê em li hemberî şidetê bêdeng nebin
09:22 Emniyetê mukirhatina Koç ê DAIŞ'î esas negirt
09:22 ‘Divê em ji bo azadiya jinê û temsîliyeta wekheviyê her roj têbikoşin'
09:18 Jinan îtirazî sererastkirina nafaqayê kir: Wê jinê bi tenê bihêle
09:18 Berî Karatay jiyana xwe ji dest bide 4 caran cezayê hucreyê lê birîne
09:17 Gulum: Wê piştevanî û têkoşîn jinan rizgar bike
09:00 ROJEVA 16'Ê MIJDARA 2018'AN
15/11/2018
16:45 Diwana Edaletê ya Ewropayê: argumanên qedexeya PKK'ê kêm dît
16:38 Dersimiyan Seyît Riza bibîr anîn: Divê dewlet jenosîdê nas bike
16:27 Ozturk: Girtiyên nexweş ên Patnosê nayên dermankirin
16:17 ‘Zîndan zanîngeha wêje û helbesta kurdî ye’
15:39 'Em bêdeng neman û em ê bêdeng nemînin'
15:36 Endamê Meclîsa HDP’ê Memîş hat berdan
15:18 'Îdîaya di serlêdana ÎŞKUR'ê de şertê endamtiya AKP'ê dispêrin welatiyan'
15:15 Di Doza HDP'ê ya Gungorenê de ji bo 9 kesan ceza hat xwestin
14:49 Polîsan bi ser Navenda Giştî ya Partiya Şoreşger de girt
14:28 567 avahiyên Şaredariya Sêrtê di qeydan de tune
14:26 Parêzeran ji bo hevdîtina Ocalan cara 764'emîn serlêdan kirin
14:12 Kesê êrîşî avahiya HDP’ê kir birayê rêveberê AKP’î derket
13:37 Temellî: 94 salên Kebîre Dogan tev berxwedan e
13:20 Kemalbay a HDP'î: Çima girtiyê nexweş ê giran Aktaş emeliyat nabe?
12:31 Balafirên TSK'ê Amediyê bombe kir: 3 welatiyan can dan
12:16 Wezîrê Dadê Gul 2 meh şûnde bersîv da Ocalan û pirsname red kir
12:09 KCD: Berxwedana şopdarên Seyîd Riza didome
12:08 Îdîaya di xwarina girtîgehê de cilêt derket
11:36 ‘Guven bi greva bîrçîbûnê îdîaya xwe ya aştiya civakî danî holê’
11:26 Endamê SGP'ê Sultan: Divê rêveberiya Idlibê dewrî gelan bikin
11:22 Şahida 81 salan: Wesiyeta min ew e bila dewlet bi komkujiyê re hevrû bibe
10:33 Di îdîamê de hemû kiryarên DAIŞ’ê yek bi yek hatin vegotin
Bek: Gelo çima cînayetan weke kiryarên DAIŞ’ê nagirin dest
10:31 Weşanger di zorê de ne: Heta kengî zem?
09:53 ‘Em xwedî li çalakiya Guven derkevin û tecrîdê bişkînin’
09:29 Dadgehê 11 sal ceza li zilamê zarokek îstismar kir birî
09:25 Li Girtîgeha Xarpêtê şewitandina înfazê
09:24 Dadgehê ji bo Aydin got 'dibe ku pêk bîne' û biryara girtina wî da
09:23 Jina nexweş 2 meh in li navenda paşveşandinê tê ragirtin
09:23 Di dosyeya texsîvan Zafer Ceyhan de gavek jî nehatiye avêtin
09:20 Mîhrîcana Şanoyê ya Mêrsînê dest pê dike
09:19 Rojbîn Perişan: Strana Axê li dijî şikandina hiş berxwedanek biçûk e
09:18 Seferî Yilmaz: Qeyûman şaredarî di bin deynan de hiştin
09:17 ‘Leyla Guven bi awayek herî baş mîsyona xwe tîne cih’
09:00 ROJEVA 15'Ê MIJDARA 2018'AN
14/11/2018
16:24 Dag: Êrîşa li dijî HDP'ê êrîşa li dijî xweh û biratiyê ye
16:01 Pirtûka 'Kurdên Xoresanê' ya Selîm Temo derket
15:32 Piştî teqîna li Şemzînanê ÎHA û dron li Colemêrgê hatin qedexekirin
15:21 Meclîsa ÎSÎG'ê: Di 100 rojan de 576 karker mirin
15:13 Dayîkên Aştiyê piştgirî dan çalakiya Leyal Guven
15:02 HDP ji Erdogan pirsî: Gora Seyîd Riza li ku ye?
14:59 Di doza Musa Anter de dê rewşa ‘Yeşil' a şahid e ya na bê lêkolînkirin
14:53 Doza ‘fîkandina kurdî’ hat taloqkirin
14:36 Bîjişkan: Em dixwazin bijîn û bidin jiyîn
14:21 Danişîna doza Demîrtaş hat dîtin
13:58 Belgefîlma Nûjîn 2 xelat girtin
13:53 Şahidên cînayeta Musa Anter axivîn: Yeşîl dijî û Orhan Mîroglu jî israr kir
13:53 TJA piştgirî da Leyla Guven: Tecrît sûcê mirovahiyê ye
13:27 Ocalan: Li Girtîgeha Tipa T - 2 a Hîlwanê binpêkirina mafan zêde ye
13:04 Guler Tunç: DMME jî bû şahide hovîtiya hat jiyîn
12:34 Temellî: Em dê qeyûman bavêjin sergoyê dîrokê
12:09 Li Amedê serdegirtina malan: Binçavkirin hene
12:07 ‘DMME di doza Cizirê de bawerî neda'
11:49 HDP dê Seyît Riza û hevalên wî bibîr bîne
11:44 Nîzamettîn Toguç: Rengê dewletê ji sor veguherî kesk
11:19 Li Edeneyê zilamekê hevjîna xwe kêr kir
11:12 'Merasîma cenazeyê dayikek 94 salî astengkirin zilme'
09:52 Dozger îdîanameya rojnameger Kîbriye Evren amade kir
09:23 1.1 milyar euro pereyê ku YE'ê da Tirkiye winda ye