Lêkolîna qadê: Hilbijêrên kurd qeyûm naxwazin

  • rojane
  • 13:33 13 Mijdar 2024
  • |
img

STENBOL - Spectrum House bi hilbijêrên kurd re lêkolîna qadê kir û ji beşdaran ji sedî 74,2’yan tayînkirina qeyûman “xelet” nirxandin. Beşdaran gotin ku divê muxalefet li dijî qeyûman bi hev re têbikoşe. 

 
Navenda Raman û Lêkolînê ya Spectrum Houseyê ji bo lêkolînkirina helwest û bendewariyên hilbijêrên kurd ên li dijî tayînkirina qeyûman, di navbera 15-28’ê cotmehê de li qadê ankete çêkir û encamên wê eşkere kir. Lêkolîna qadê li bajarên Agirî, Dîlok, Êlih, Çewlig, Amed, Colemêrg, Mêrdîn, Şirnex, Wan, Stenbol, Enqere û Mêrsînê hate kirin. Anket, bi kesên kurd ên temenê wan 18 û bi ser vî temenî re hatiye kirin. Ji sedî 51,4’ê beşdaran zilam û ji sedî 48,6 jî jin in. 
 
Ji sedî 40,4’ê beşdarên lêkolînê ji bo pirsa “We di hilbijartinên giştî yên parlamenteriyê yên 2023’yan de dengê xwe da kê?” gotin DEM Partî, ji sedî 22,3’yan got AKP û ji sedî 10’an jî gotin dengê xwe dane CHP’ê. Ji sedî 22,1’an jî gotin dengê xwe nedane. 
‘HÛN JI TAYÎNKIRINA QEYÛMAN ÇIQAS AGAHDAR IN?’ 
 
Di lêkolînê de pirsa “Hûn têkildarî tayînkirina qeyûman çiqas agahdar in?” hate kirin. Ji sedî 64,8’î beşdaran gotin “Ez agahdar im”, ji sedî 23,2’yan gotin “Ez ne agahdar im ne jî ne agahdar im” û ji sedî 12’yan jî gotin agahdar nînin. 
 
 
HERÎ ZÊDE HILBIJÊRÊN MHP’Ê JI QEYÛMAN AGAHDAR IN 
 
Balkêş e ku ji sedî 40’ê beşdarên digotin “Ez gelek agahdar im” hilbijêrên MHP’ê ne. Ji sedî 37,3’yê hilbijêrên DEM Partiyê gotin “Ez gelek agahdar im” û ji sedî 43,1’ê jî gotin; “Hindik agahdar im.” 
 
 
Di lêkolînê de pirsa “Hûn tayînkirina qeyûman çawa dinirxînin?” jî hate kirin. Ji sedî 83,9’ê beşdarên digotin “Ez agahdarim” gotin “Tayînkirina qeyûman xelet e”, ji sedî 10,5’an jî gotin “Ez rast dibînim.” 
 
 
TAYÎNKIRINA QEYÛMAN XELET TÊ DÎTIN 
 
Ji beşdaran ji sedî 74,2’yan ji bo pirsa “Hûn tayînkirina qeyûman çawa dinirxînin?” gotin “Ez xelet dibînim”, ji sedî 14’an gotin “Ne rast dibînim ne jî xelet” û ji sedî 11,8’an jî got; “Ez rast dibînim. 
 
 
Ji bo pirsa “Li gorî we qeyûm çima tên tayînkirin?” ji sedî 61,5’ê beşdaran gotin “Ji bo tunehesibandina îradeya gelê kurd.” Di beşda behsa xeberê de tenê ji sedî 5,7’ê beşdaran gotin; “Ewlehî û têkoşîna li dijî terorê.” 
 
 
'QEYÛM ÇARESERIYÊ ZEHMET DIXIN’
 
Bi domdarî di lêkolînê de pirsa “Bandora tayînkirina qeyûman a li ser çareseriya meseleya kurd çawa ye?” hate kirin. Ji beşdaran ji sedî 79,1'an gotin “Meseleya kurd zehmettir dike.” Ji sedî 13,7’î beşdaran gotin bêbiryar in û ji sedî 7,2’yan jî gotin “dê çareseriyê hêsantir bike.” 
 
 
GELO DÊ TAYÎNKIRINA QEYÛMAN BIDOME?
 
Ji bo pirsa “Li gorî we dê hikûmet tayînkirina qeyûman bidomîne?”, ji sedî 66,4’î beşdaran gotin “erê”, ji sedî 18,3’yan gotin “na” û ji sedî 15,2’yan jî gotin “Bêbiryar im.” 
 
 
GELO HELWESTA DEM PARTIYÊ TÊR DIKE? 
 
Ji sedî 24,6’ê beşdaran ji bo pirsa “Hûn helwesta DEM Partiyê ya li dijî tayînkirina qeyûman çawa dibînin?” gotin “Ez têr nabînim”, ji sedî 23,7’an gotin “Ez têr dibînim”. Di heman beşê de helwesta DEM Partiyê ya li herêmê tê dîtin jî hate pirsîn. Hat gotin ku hejmara kesên li “bajarên tirkan” helwesta DEM Partiyê têr dibînin, ji ya kesên li “bajarên kurdan” dijîn zêdetir e. 
 
 
HELWESTA CHP’Ê YA LI DIJÎ QEYÛMAN KÊM TÊ DÎTIN 
 
Li gel helwesta DEM Partiyê, her wiha helwesta CHP’ê ya li dijî qeyûman jî ji beşdaran hate kirin. Ji sedî 36,1’ê beşdaran ji bo pirsa “Gelo hûn helwesta CHP’ê ya li dijî qeyûman çawa dibînin?” gotin “Ez têr nabînim”, ji sedî 15,8’an jî gotin “Ez têr dibînim.” 
 
 
TÊKOŞÎNA HEVPAR DERKET PÊŞ
 
Ji bo pirsa “Ji bo pêşîlêgirtina tayînkirina qeyûman divê çi were kirin?” ji sedî 36,5’ê beşdaran gotin “Divê partiyên muxalefetê bi hev re tevbigerin”, ji sedî 19,9’ê beşdaran gotin “Divê DEM Partî têkoşîneke xurtir bimeşîne”, ji sedî 13,3'yê beşdaran gotin “Divê hilbijartina pêşwext were kirin”, ji sedî 5,3’yan gotin “Divê protestoyên sivîl bên kirin”, ji sedî 4,5’an gotin “Divê zextên nvaneteweyî bên zêdekirin” û ji sedî 2,3’yan jî gotin “Divê boykot pêş bikeve, kes neçe ser sindoqê.” 
 
 
QEYÛMÊ DIXWESTIN TAYÎNÎ WANÊ BIKIN ÇIMA PAŞVE KIŞANDIN? 
 
Yek ji pirsên balkêş jî pirsa “Li gorî we çima qeyûmê dixwestin tayînî Şaredariya Bajarê Mezin a Wanê were kirin paşve hate kişandin?” bû. Ji sedî 53’yê beşdaran gotin “Kurd xwedî li îradeya xwe derketin, protesto û çalakiyên sivîl pêş xistin”, ji sedî 11,5’an gotin “Ji ber ku muxalefeta civakî li dijî vê sepanê derket”, ji sedî 5,4’an gotin “Sepaneke derhiqûqî bû lewma”, ji sedî 4,5’an gotin “Demekî kin piştî hilbijartinan bû, ji hêla dem ve xeletî bû” , ji sedî 3,9’an gotin “Ji ber zextên navneteweyî” û ji sedî 3,8’an jî gotin “Fikrên cuda yên di nava hikûmetê de.” 
 

Sernavên din

15:55 Mazlum Ebdî: Di mijara entegrasyonê de alî gihiştin nêrîneke hevpar
15:33 Ayşegul Dogan: Divê Tirkiye li Sûriyeyê bi rolekî çêker rabe
15:16 Li Sûdanê 73 jin û 29 zarokên keç hatin dîlgirtin
14:16 Hevserokên Federasyona Lêkolînên Îslamî hatin hilbijartin
13:43 Li Rihayê ji bo mitînga ‘Hêvî û Azadiyê’ bang
13:02 DEM Partiyê ji ber êrişa li dijî Leyla Zanayê serlêdana sûc kir
12:46 Li Mêrdînê Suryanan ‘Cejna Zayînê’ pîroz kir
11:45 Welatiyên Wanê: Bila dewlet gav biavêje
11:19 Abdullah Ocalan: Îslama demokratîk, vegera li ruhê Peymana Medîneyê ye
11:01 Tulay Hatîmogûllari: Divê her kes bi meseleya Kurd re hevrû bibe
10:19 Li dijî ‘provokasyonên li girtîgehan' hişyarî
10:18 Di sala 2025’an de Îran û Rojhilat: Bû saleke krîzên piralî
09:32 'Divê jin di 4’ê Çileyê de azadiya Abdullah Ocalan biqîrin'
09:29 Ercan Yilmaz: Raporên ku ji Meclisê re hatine pêşkêşkirin ji bo çareserkirina pirsgirêkê kêm in
09:14 Bi gopalên xwe çal koland û ‘tovên hêviyê’ çand
09:09 Hevseroka GABB’ê Neslîhan Şedal: Divê gel waliyan jî hilbijêre
09:01 ROJEVA 25'Ê KANÛNA 2025'AN
24/12/2025
17:11 Hunermend Sîdar Amed jiyana xwe ji dest da
16:46 Xetereya li ser jiyana rojnameger Aykol didome
16:35 Kurtulmuş ji bo pêvajoyê ‘hişyarî’ kir: Hewl didin Tirkiyeyê dorpêç bikin, gelek dema me nîne
16:24 Hakan Fîdan bi Şandeya Hamasê re hevdîtin kir
15:47 Rewşa Durak ê tehliyeya wî ji bo 15 mehan hat taloqkirin xist rojeva Meclisê
15:35 Rapor: Berdana girtiyan bi ferzkirina poşmaniyê û pirsên li ser pêvajoyê tê taloqkirin
15:02 Di protestoya mûçeyê kêmtirîn de banga têkoşîna hevpar
14:39 Şîna Okan Gul bi girseyî hat ziyaretkirin
14:34 Di serdegirtina malê de dayika bi Kurdî axivî hat derbkirin
14:11 Dema xebatên Komîsyona Meclisê 2 mehên din hat dirêjkirin
13:34 Parastina bi Kurdî hat astengkirin: Kesek nikare di dadgeha min de bi Kurdî biaxive!
13:17 Hunermendan ji bo mitînga ‘Hêvî û Azadiyê’ bang kir: Ji bo mafê hêviyê em ê li qadê bin
12:50 Li Şirnexê 3 kes hatin binçavkirin
12:38 Civaknasê Alman Treiber: Rêgeza ‘entegrasyona demokratîk' li gor mercên rasteqîn e
12:27 AYM'ê der barê tomarkirina hevdîtina girtiyan de biryara binpêkirinê da
12:19 Tomarkera deng a balafira ku şandeya Lîbyayê tê de bû hate dîtin
12:18 Aldar Xelîl: HTŞ, wekî partiya Baasê ye
11:38 Civîna komîsyonê dest pê kir
11:27 Ji bo ava nayê dayîn fatûreyên zêde tên birîn!
11:23 MYK’a DEM Partiyê civiya
11:02 'Mitînga Hêvî û Azadiyê dê bibe destpêka çareseriya demokratîk’
10:58 Mehmet Altan: Heya siyaset demokratîk nebe dê pirsgirêk çareser nebin
09:54 Testa hişbirê ya Serokê Fenerbahçeyê pozîtîf derket
09:50 Sûriye sala 2026'an bi nediyariyan pêşwazî dike
09:42 Ji bo pasaportê ji sedî 19 zem hate kirin
09:35 Ciwan dê ‘Di civaka sosyalîst de rola ciwanan’ nîqaş bikin
09:25 Serfermandarê Lîbyayê jî di nav de 8 kes di balafira ‘ketî’ de mirin
09:16 ‘Divê mafê hêviyê cîbicî bikin, azadiya fizîkî ya Abdullah Ocalan bê misogerkirin’
09:00 ROJEVA 24'Ê KANÛNA 2025'AN
23/12/2025
16:51 Bi girseyî serdana şîna Polatê HPG'î hat kirin
16:27 Li Edeneyê Komeleya Dayikên Aştiyê hat vekirin
15:50 Wezîrê Dadê Tûnç: Em bi heyetê re gavên ku divê bêne avêtin axivîn
15:17 Hamdiye Kirici jiyana xwe ji dest da
14:11 Mesût Sevîktek û Îsa Oran hatin bibîranîn
13:44 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Kurtulmuş re bi dawî bû
13:28 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê ya bi Kûrtûlmûş re dest pê kir
13:23 Ji ciwanan banga mitînga ‘Hêvî û Azadiyê’
12:12 Şandeya Îmraliyê: Aştî bi hiqûqê dikare were mayindekirin
11:16 Bajarê herî qelebalix ê Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê çawa tê birêvebirin?
10:48 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Wezîrê Dadê Yilmaz Tunç de dest pê kir
10:42 Amedspor dê ji bo êrişa nijadperest pêvajoya hiqûqî bide destpêkirin
10:30 Lêpirsîna Şaredariya îleyê: 22 kes hatin binçavkirin
10:19 Tenduristkar: Alternatîfa pergala tenduristiyê ya heyî modela 'komunê' ye
09:33 HSD, wê entegreyî kê bibe!
09:13 Polîtîkaya asîmlasyonê di 'Civîna Dêûbavan' de ye
09:07 'Azadiya fizîkî ya Abdullah Ocalan meseleyeke jiyanî ye'
09:00 ROJEVA 23'YÊ KANÛNA 2025'AN
22/12/2025
18:10 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û EMEP'ê: Pêdivî bi sererastkirineke qanûnî heye
18:05 Civîna koma nivîsandina raporê bi dawî bû: Dê dema komîsyonê bê dirêjkirin
16:48 Kurtulmuş bi koma nivîsandina ‘raporê’ re civiya
16:34 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û EMEP’ê dest pê kir
16:33 Xetereya li ser jiyana siyasetmedar Selîm Sadak didome
16:21 Tedawiya Huseyîn Aykol didome
16:13 Êrişên li dijî Leyla Zanayê li Mêrsînê hat protestokirin
15:28 Rojnameger Nazim Daştan û Cîhan Bîlgîn hatin bibîranîn
14:32 OHD’ê têkildarî êrişên li dijî Leyla Zanayê serlêdana sûc kir
14:20 Elewî çûn serdana Roboskê: Êşa me yek e
13:40 'Heke Burak Ercan bihata cezakirin dê 23 xwendekarên din nehatina îstîsmarkirin’
13:24 Ozel: Em dixwazin li Tirkiye û Sûriyeyê aştî serwer be
Sancar: Mitabeqeta siyasî û civakî pir girîng e
13:21 Ji bo Cejna Noelê bibe roja betlaneya fermî pêşniyarqanûn da Meclisê
12:48 Axêverên mitînga ‘Hêvî û Azadiyê’ diyar bûn
12:42 Hevdîtina Şandeya Îmraliyê û Ozel dest pê kir
12:02 'Rapor ji bendewariyên heyî dûr e, divê di pêvajoya qanûnan de lihevkirinek hebe'
11:20 Ji Amedsporê biryara Leyla Zanayê: Maça bi Igdirsporê re dê ji bo jinan bêpere be
10:38 Bi dîmenan bersiv dan wezareta ku îşkence red kir: Dev ji parastina faîlan berdin
09:50 Xwebûn bi manşeta ‘Daxwaz aştiyek bi rûmet e’ derket
09:36 Dosyaya ku DMME’yê ji ber ‘îşkenceyê’ Tirkiye mehkûm kiribû hate betalkirin
09:31 Piştî DAIŞ’ê Reqa: Yên ku wehşet dîtine bajêr bi rê ve dibin
09:14 'Ger hûn aştiyê bixwazin, divê hûn mafê hêviyê bi cî bînin'
09:13 Nobeta mexdûrên erdhejê ya li Enqereyê di tevahiya şevê de domiya
09:08 Li Rihayê di 21 mehan de tundî li hezar û 260 jinan û li 859 zarokan jî îstîsmara zayendî hat kirin
09:06 Manîfestoya Aştî û Civaka Demokratîk mohra xwe li sala 2025’an da
09:00 ROJEVA 22'YÊ KANÛNA 2025'AN
00:05 Şandeya Îmraliyê dê di 23'yê Kanûnê de bi Kurtulmuş û Tunç re bicive
21/12/2025
19:53 Şîna Servet Kartal ê HPG'î bi girseyî hat ziyaretkirin
19:29 Komeleya Lêkolînê ya Zanistên Civakî ya Kurdî kongreya xwe li darxist
19:00 Peyama Abdullah Ocalan ji bo kongreya ANKA-DER’ê: Bîranîna rastîn bilindkirina têkoşînê ye
17:50 Xwebûn di sala xwe ya 6'emîn de ye: Çapemeniya Kurdî ji her demê xurttir e
16:43 Xetereya li ser jiyana rojnameger Aykol didome
16:38 Li Girtîgeha Xarpêtê dijbariya pêvajoyê: Piştî her gavekî erênî bi îşkenceyê bersivê didin
16:23 Cenazeyê yaşar Demîr hate definkirin
16:05 Mexdûrên erdhejê li Enqereyê dest bi nobeta edaletê kir
15:50 'Avakirina zemîna hiqûqî ya pêvajoyê berpirsyartiya îktîdar û dewletê ye’