WAN – Dema li Wanê demsal dibe bihar û hewa hinek germ dibe, guldexwîn jî rengîniya xwe didin xwezayê. Guldexwînên bi rengên sor û zer vedibin, rengekî taybet li hawîrdora xwe zêde dikin.
Li Wanê piştî serma dijwar ku mehên demsala biharê dest pê dikin, dem dibe dema guldexwînan û bi rengên xwe xwezayê geş dikin. Guldexwîn bi rengên sor û zer gulan vedikin û ji çeşnê pîvazan e. Guldexwîn tenê ne li Wanê, her wiha li cihên bilind ên navçeya Sasona Êlihê, Dêrsim, Mûş, Şirnex û Colemêrgê jî vedibin. Guldexwîn wek ku tê zanîn cihên bilindahiya wan di navbera 1400 û 2500 mîtro de ye vedibin. Navê guldexwînan di kurdî de ji “gula xwîn digirî” de tê.
AVA GULDEXWÎNAN WEK ŞÎFA TÊ VEXWARIN
Li gundê Zevê yê bi ser navçeya Westana Wanê ya li hember Girava Axtamarayê wek her sal îsal jî vebûn û rengê xwe li xwezayê zêde kirin. Her sal gelek mirov tên gund û temaşeyî guldexwînan dikin. Mirov ji bo bîranînê li ber guldexwînan wêneyan dikişînin. Guldexwîn li goristana gund û derdora wê vedibin, li herêmê hem ji bo xweşikiyê û hem jî wek dermanê xwezayê tê bikaranîn. Kesên tên serdana guldexwînan karê wan ewil ew e ku ava şîrîn ji guldexwînan tê vedixwin. Şêniyên herêmê didin diyar kirin ku ava guldexwînan şîfayê dide tenduristiya mirovan.
'GELEK KES TÊN TEMAŞEYA GULDEXWÎNAN’
Adem Îpek ê çû serdana guldexwînan diyar kir ku temenê guldexwînan 15-20 roj e û got: “Bi taybetî extiyar girîngî didin van kulîlkan. Di van rojan de gelek mirov tên serdana guldexwînan.”
‘TOVÊN WAN JI CIZÎRÊ ANÎNE’
Ji şêniyên gund Abdulhekîm Gunyol ê 56 salî jî destnîşan kir ku ji kalikên wan yekî tovê guldexwînan ji aliyê Cizîrê aniye çandiye û wiha got: “Ji ber çandiniyê li vê herêmê şîn dibin. Ava guldexwînan wek şîfayê jî tê vexwarin. Her sal di meha nîsanê de vedibin. Lê mixabin guldexwîn li gorî salên berê hinek kêm bûne.”
MA / Mujdat Can