Komîsyona Girtîgehan a Şaxa Komeleya Mafê Mirvon (ÎHD) a Edeneyê, derbarê binpêkirinên mafan û pêkanînên li ser girtiyan ên li Girtîgeha Tîpa M a Ceyhanê, Kampusa Girtîgeha Tarsusê, Girtîgeha Tîpa F a Kurkçulerê, Girtîgeha Tîpa T a Îskenderun û Girtîgeha Tîpa T a Hejmara 2’yemîn a Osmaniyê de raporek amade kir. Di encama hevdîtina bi girtiyan re rapor hat amdekirin. Komîsyonê li avahiya Şaxa ÎHD’ê civîn pêk anî û rapor ji raya giştî re eşkere kir. 

 

Berpirsa Herêma Akdenîzê ya ÎHD’ê Parêzer Yasemîn Dora Şeker, rapor xwend û wiha axivî: “Me bi girtiyan re hevdîtin kir. Gava me bi girtiyan hevdîtin kir, em jî rastî binpêkirinên mafan hatin.”

 

Şeker, da zanîn ku wan gelek binpêkirinên mafan tespît kirin û wiha got: “Bi her awayî girtî tên mexdûr kirin, îşkence kirin, derp kirin, ceza kirin û mafên wan tên binpê kirin. Ji bo van îşkence û bê mafiyan me daxwaz kir ku lêpirsîn bê vekirin. Jiyana di girtîgehê zor û zehmet bûye. Şert û mercên girtîgehan di asta herî jor de xerabin. Divê raya giştî li hemberî van binpêkirinên di girtîgehan de bi hestiyar tevbigerin û dengê xwe bilind bikin. " 

 

Şeker bal kişand ser binpêkirinên mafan û wiha rêz gir: "Parêzer demek dirêj bi kefî tên rawestandin. Parêzer û girtî rastî gotinên nexweş tên. Li ser girtiyan jimartina leşkerî û li ser piyan ferz dikin. Yên vê yekê îtîraz dikin rastî lêdan û îşkenceyê tên. Di hemû diyalogan de girtî rastî neheqiyan tên. Gardiyan girtiyan tahrîk dikin. Girtî dema diçin nexweşxaneyê ango sewq dibin rastî lêgerîna tazî tên. Yên li dijî vê yekê derdikevin jî rastî cezayê hucreyê tên. Dîsa rastî qedexeya telefon û nameyan tên. Îtirazê vê yekê li ber çavan nayên girtin. Xwarina xerab didin girtiyan. Şabê tev xwarinê dikin. Ev dibe sedema nexweşiyên cuda. Alav û amûrên ku malbat ji girtiyan re tînin nadin girtiyan. Alavên girtiyan ên taybet bi kêfî desteser dikin. Mafê girtiyan ê nûçe, agahî û ragihandinê bi keyfi tê îhlalkirin. Hemû mafê girtiyan ê îtîrazê ji destê wan tê girtin. Hin girtî li ser navê 'Hevdîtina parêzer' wan dibin odeya taybet û liser wan sîxuriyê ferz dikin. Sewqê girtiyên nexweş dereng dikin. Kelepçeyê li wan ferz dikin. Yên kelepçe red dikin nayên dermankirin. Ji bo girtî kartên sûcê wan li ser hatiye nivisandin bi sînga xwe vekin zor li wan tê kirin. Yên vê yekê red dikin rastî gefan tên. 

Gelek girtî tev zarokên xwe girtî ne. Ji bo zarokên tev li dayikên xwe girtî xwarina wan a taybet nadin wan. Pêdiviyên zarokan nayê pêşwazîkirin. Ev dibe sedema nexweşiyan. Ji ber şert û mercên xerab derûniya zarokan xera dibe. Şert û mercên girtîgehan ên fîzîkî pir xerab e û di vî milî de daxwazên girtiayn pêk nayê. Rêya diyalog û hevdîtinê li girtiyan tê girtin û daxwazên girtiyan li ber çavan nayê girtin. 

 

Li girtîgeha Ceyhanê 9 girtî 40 rojan li dijî binpêkirina mafan bê navber ketine grava birçîbûnê ya bêdorveger. Piştî hevditina bi rêveberiyagirtîghê de dawî li vê çalakiyê anîne. Li Girtîgeha tîpa T a Tarsusê 15 girtiyên xort ketin grava birçîbûnê ya bêdem û bêdorveger. Girtiyên ketin grevê rastî neheqiyê û jimartila leşkerî hatin. Pêdiviyên girtiyên ketin greva birçîbûnê nehatin bersivandin û vîtamîn nedan wan. Di hevdîtina bi parêzeran re hevdîtina parêzer û girtiyan an di bin çavdêriya gardiyan an jî dibin çavderiya kamareyan depêk hat."