Beşeri Tıbbi Ürünlerin Fiyatlandırılmasına Dair Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Kararın 24 Ekim 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla ilaca yüzde 23.5 oranında zam yapıldı. Yapılan ilaç zammı hem yurttaşlar hem de eczacılar tarafından tepkiyle karşılandı. Eczacı Hayrullah Fikret Baransel, Türkiye’deki ilaç sektörünün yüzde 90’ının dışa bağımlı olduğunu belirterek, önemli olan zam değil ilacın bulunabilirliği olduğunu söyledi. 

 

İLAÇ BULMAK SIKINTI

 

Türkiye’de ilaç fiyatları zammının yenilenip güncellenmesi gerektiğini altını çizen Baransel, “Türkiye’de uygulanan bir ilaç fiyatnamesi var ve ilaç fiyatlarındaki değişiklikler yaygın olarak Euro kuruna bağlıdır. Geçen yıla nazaran bu yıl ilk defa yapılan güncelleme ile yüzde 23 oranında bir zamla yükselişe gidildi. Türkiye'nin hiperenflasyon ortamında bu oran sorunları çözer mi bilmiyoruz. Bizler, bu oranın sorunları çözemeyeceğini düşünüyoruz. İlaç zamları devlet ve ilaç firmaları arasında gelişen bir sistemdir. Bugün belirlenen ilaç kuru ile birkaç ay sonraki kur arasında çok ciddi farklar ortaya çıkıyor. Mesela geçen yıl TL yüzde 45 değer kaybetmiş. Euro kuru tırmandıkça ilacın bulunabilirliği ise zorlaşıyor. Son yapılan zamla birlikte eczanelerin ilaçtaki karlılığı yüzde 4 oranında düştü” dedi. 

 

‘FİYATLANDIRMA POLİTİKASI ÇÖKTÜ’

 

Türkiye'de ilaç fiyatlandırma politikasının çöktüğünü dile getiren Baransel “Eczacıların temel hedefi ilacın bulunabilir olması, ilaç kalitesi sorgulanabilir olmasıdır. Bu da doğru ilaç sağlama politikası, doğru ilaç üretimi ve dağıtım sistemleriyle olur. Yüzde 90 dışarıya bağımlı ve kurun bu kadar dalgalanma yaşadığı bir yerde sıkıntıların nasıl ağır olduğunu görmek zorundayız. Buna ilişkin devletin tedbir alması gerekiyor. Reel kur ile ilaç fiyatlarında uygulanan kur arasındaki makas çok ciddi bir şekilde açıldı. Son zamla beraber ilaca uygulanacak kur yüzde 21 oldu. Bizler biliyoruz reel kur 40’lara dayandı. Sistemin bu şekilde devam etmesi mümkün değil. Bu sistem; TL'nin değer kaybının kontrol edilebildiği dönemlerde çok geçerli bir sistem olunabilirdi ama şuan bu sistem maalesef yürümüyor. Şuan hepimiz ilaç bulma konusunda sıkıntı yaşıyoruz” diye konuştu. 

 

Dünya’da üretilen yenilikçi moleküllerin, ilaçların yani yeni tedavilerin yüzde 92’sinin Türkiye'ye gelmediğini ifade eden Baransel “Türkiye'de ilaç bulunmamasıyla ilgili problemler devam ediyor. En büyük problem doktorun reçete ettiği ilaçları bulamamaktır. Türkiye’de mevcut ruhsatlandırılmış ilaç endüstrisinin ise yüzde 90’nında Türkiye dışa bağımlıdır. Bu ciddi bir durumdur ve bunu ortadan kaldırmamız gerekiyor. Tüm bu soruların da en önemli boyutu da budur” dedi. 

 

 ‘İLAÇ ALAMIYORUZ’

 

Zamların insanları ilaç bile alamayacak duruma geldiğini ifade eden yurttaşlardan Kübra Dinler, “Geçen hafta diş ağrısı için hastaneye gittim bana ilaç yazdılar; ben eczaneye gittim sadece bir antibiyotik için 200 TL fiyat verdiler. Biz, ilaç bile alamayacak duruma geldik. Her gün ilaç kullanmak zorunda olan insanlar belki de ilaçlarını alamıyorlar. Şuan eve dönecek yol param bile yok ben ilacı nasıl alayım” diyerek tepki gösterdi.