Sağlık örgütlerinden ASM’lerin yıkılmasına tepki

img

ANKARA - Bu yıl 657 yeni ASM'ye ihtiyaç olduğunu belirten Dr. Ümit Yaşar Öztoprak, hizmet sunumunun kamu binalarının dışına çıkarılmasının nedeninin aile hekimliğine yeterli bütçenin ayrılmamasından kaynaklı olduğunu söyledi. 

Ankara Tabip Odası (ATO) ile Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Ankara Şubesi, Birinci basamak sağlık hizmeti olan Aile Sağlığı Merkezleri’nin (ASM) güvenli kamu binalarında yapılması talebiyle ortak basın toplantısı düzenledi. ATO binasında yapılan toplantıda “Birinci basamak sağlık hizmeti, güvenli sağlık hizmeti sunumuna uygun kamu binalarında yapılmalıdır” pankartı asıldı.
 
Toplantıda konuşan ATO Yönetim Kurulu üyesi Dr. Ümit Yaşar Öztoprak, iktidarın bütçe konusunda tercihinin birinci basamak sağlık tesisleri olmadığını, ASM’ler açısından kamu binalarına yeterli kaynak aktarılmadığını söyledi.  Cumhurbaşkanlığı 2022 Yılı Yatırım Programı’nda 13 şehir hastanesine kira bedeli olarak 14,1 milyar TL kaynak aktarıldığını belirten Öztoprak, “80 ili kapsama alan ‘1. Basamak Sağlık Tesisleri ve İdari Binalar’ yapım projesine sadece 501 milyon TL kaynak ayrılmıştır” dedi.
 
’30 BİN 680 ASM HEDEF ALINDI’
 
Öztoprak, “2022 yılı için 30 bin 680 ASM birimi hedef olarak belirlenmiştir. Bir aile sağlığı merkezinin yaklaşık 6 aile hekimliği biriminden oluştuğu düşünüldüğünde 2022’de ek 657 aile sağlığı merkezinin açılması gerekmektedir. 2022 yılında planlamaya uygun 657 aile sağlığı merkezi açılması gerekirken kamu tarafından 151 birinci basamak sağlık tesisi planlanmıştır. Bakanın ifadesinin aksine son 19 yılda kamu binalarında hizmet sunulan birinci basamak sağlık tesisi oranı azalmıştır. 1994’te sağlık ocaklarının yüzde 64’ü Sağlık Bakanlığı binalarında hizmeti sürdürürken, 2001’de bu oran yüzde 68’e çıkmış, 2021’de TTB anket çalışması kapsamında bu oranın yüzde 47’ye indiği görülmüştür” bilgilerini verdi.
 
‘HİZMET SUNUMUNA UYGUN DEĞİL’
 
Hizmet sunumunun kamu binalarının dışına çıkarılmasının en büyük nedeni aile hekimliği kapsamında yeterli bütçenin ayrılmaması olduğunu söyleyen Öztoprak, “2020 yılında 24,9 milyar dolar olan toplam sağlık harcamalarının 2022 yılında, bugünün döviz kuru üzerinden 19,9 milyar dolar olarak gerçekleşmesi planlanmaktadır. Aile hekimliği kapsamında ise 2020 yılında 1,8 milyar dolar olan harcamanın, 2022 yılında bugünün döviz kuru üzerinden 1,4 milyar dolar olması planlanmaktadır. Sağlık Bakanlığının ASM binalarına yeteri kaynak aktarmaması, yeni açılacak ASM’lerin, sağlık hizmeti sunumuna uygun olmayan, mevcut uygulamalarda olduğu gibi ya cami altlarında ya da ticari işletmeler gibi cadde üstlerinde ya da daireden bozma yapılardan oluşacağını göstermektedir” ifadelerini kullandı.
 
’20’YE YAKIN KAMU BİNASI DEPREME DAYANIKSIZ’
 
Ankara’da bulunan 20’ye yakın kamu binası için depreme dayanıksız rapor düzenlenerek aile hekimliği birimlerinin binaları boşaltmasının istendiğini ifade eden Öztoprak, “Ankara İl Sağlık Müdürlüğü bu işlemi şeffaf bir şekilde yürütmediği gibi uygulamalarda kuşkularımızı arttıracak gerçeklikler de bulunmaktadır. Boşaltılması istenen binalar arasında 1999 depremi sonrası inşa edilen ASM binaları bulunmaktadır. ASM binalarına ilişkin denetimi yapan firmanın Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilen firma olmadığı ifade edilmektedir” dedi.
 
‘DENETİMLER KAMUYA AİT BİNALARDA MI YAPILDI?’
 
Şeffaf çalışma yürütülmesi gerektiğinin altını çizen Öztoprak, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü’ne şu soruları sordu:
 
“* Denetimler sadece kamuya ait binalarda mı yapılmıştır?
 
* Denetimleri yapan firmalar Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş midir?
 
* Birinci basamağa yönelik son 1 yılda Ankara genelinde kaç ASM binası depreme dayanıklılık yönünden kontrol edilmiştir?
 
* Binaların yıkılması yerine güçlendirilmesi kamu yararı açısından değerlendirilmiş midir?
 
* Yıkılması planlanan merkezi konumdaki ASM binaları yerine inşa edilecek olan binalar için birinci basamak hizmeti dışında kullanım planlanmakta mıdır?
 
* ASM’lerin taşınma işlemi sırasında hizmet veren sağlık çalışanlarının ve hizmet alan yurttaşların mağdur olmaması adına gerekli destek sunulacak mıdır?
 
* Boşaltılması planlanan ASM’lere herhangi bir kamu binası gösterilecek midir?
 
* Merkezi konumdaki yüksek kira bedelleri olan bölgelerde ASM’lere yönelik ek kira yardımları yapılacak mıdır?”